L’ÉCRITURE BERGOUNIENNE À LA RECHERCHE D’ELLE-MÊME

Authors

  • Marie Thérèse JACQUET Université de Bari. E-mail: marietherese.jacquet@uniba.it

DOI:

https://doi.org/10.24193/subbphilo.2018.1.10

Keywords:

Pierre Bergounioux, Short form, Long form, Subject, Experience, Fiction.

Abstract

Bergounioux's writing in search of itself. This study examines the original evolution of Pierre Bergounioux’s polymorphic and changing work, which is fashioned through a rarefaction of long forms in favor of short forms, and which underlines how some mechanisms of writing attest of a constant thematic circularity, if not anecdotal, through an articulation and a redistribution as different as systematic of the material which recurrently explores the ambiguity of the subject matter. From one work to the next, from the long form to the short form, Bergounioux’s writing – thereby conveying the brooding proper to contemporary writing – constantly shifts while regenerating cognitive postures.

Rezumat. Scrierea bergouniană - căutându-se pe sine. Acest studiu analizează evoluția inițială a operei polimorfe și în continuă schimbare a lui Pierre Bergounioux, care se va fi construind printr-o rarefiere a formelor lungi în favoarea formelor scurte, și subliniază modul în care anumite mecanisme proprii scriiturii asigură o circularitate tematică constantă, chiar anecdotică, prin o articulare și o redistribuire la fel de diferită de cea sistematică a materialului care nu încetează să exploreze ambiguitatea subiectului. De la o operă la alta, de la forma lungă până la forma scurtă, scrierea bergouniană – purtătoare a unei continue conformări cu scriitura actuală – se transformă fără încetare, revitalizându-şi totodată pozițiile cognitive.

Cuvinte cheie: Pierre Bergounioux, forme scurte, forme lungi, Subiect, experienţă, ficţiune

Author Biography

Marie Thérèse JACQUET, Université de Bari. E-mail: marietherese.jacquet@uniba.it

Marie Thérèse Jacquet est professeur de littérature française à l’Université de Bari (I), où elle a fondé et dirigé la collection «Tradurr-e». Spécialiste de l’œuvre flaubertienne, elle travaille depuis longtemps sur la traduction littéraire et la littérature actuelle au sein du Groupe de Recherche sur l’Extrême Contemporain (GREC). Son ouvrage Fiction Bergounioux. De Catherine à Miette (B.A. Graphis, “Marges critiques/Margini critici”, 2006) a obtenu le Prix Littéraire de “Francesistica” des Thermes de Saint-Vincent 2007. Elle a, entre autres, coordonné les volumes collectifs Papier-villes (B.A. Graphis, “Marges critiques/Margini critici”, 2008) et, avec Sylviane Coyault, Les chemins de Pierre Bergounioux (Quodlibet, “Ultracontemporanea”, 2016). E-mail: marietherese.jacquet@uniba.it

References

Corpus :

Bergounioux, P., (1985) Catherine. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P., (1985). Ce Pas et le suivant. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P., (1986). La Bête faramineuse. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P., (1987). La Maison rose. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P., (1988). L'Arbre sur la rivière. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P., (1989). C'était nous. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P., (1990). Lettres d’Orient (Préface à). Bordeaux : Éditions L’horizon chimérique.

Bergounioux, P., (1990). Johann Zoffany, Vénus sur les eaux, avec Bernadette de Boysson. Bordeaux : Éditions W. Blake & Co.

Bergounioux, P., (1991). La Mue. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P., (1992). L'Orphelin. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P., (1992). Le Matin des origines. Lagrasse : Éditions Verdier.

Bergounioux, P., (1993). Le Grand Sylvain. Lagrasse : Éditions Verdier.

Bergounioux, P., (1994). La Toussaint. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P., (1994). La Casse. Saint Clément de Rivière : Editions Fata Morgana.

Bergounioux., P., (1995). Miette. Paris : Editions Gallimard.

Bergounioux, P., (1995). Points cardinaux. Saint Clément de Rivière : Éditions Fata Morgana.

Bergounioux, P., (1996). Le Chevron. Lagrasse : Éditions Verdier.

Bergounioux, P., (1996). Le Bois du chapitre. Orléans : Éditions Théodore Balmoral.

Bergounioux, P., (1997). La Ligne. Lagrasse : Éditions Verdier.

Bergounioux, P., (1997). La Demeure des ombres. Bordeaux : Éditions Art & Arts.

Bergounioux, P., (2001). Le Premier mot. Paris : Éditions Gallimard.

Bergounioux, P, (2001). Simples, magistraux et autres antidotes. Lagrasse : Éditions Verdier.

Bergounioux, P., (2001). Un peu de bleu dans le paysage. Lagrasse : Éditions Verdier.

Bergounioux, P., (2004). Univers préférables. Saint Clément de Rivière : Éditions Fata Morgana.

Bergounioux, P., (2005). Le Fleuve des âges. Saint Clément de Rivière : Éditions Fata Morgana.

Bergounioux, P., (2006). Carnet de notes, 1980-1990, journal. Lagrasse : Éditions Verdier.

Bibliographie critique:

AA.VV. (hiver 2003-2004). Compagnies de Pierre Bergounioux. « Théodore Balmoral », 45.

Adler, A., (2012). Éclats des vies muettes. Figures du minuscule et du marginal dans les récits de vie de François Bon, Annie Ernaux, Pierre Bergounioux et Pierre Michon. Paris : Éditions Presses Sorbonne Nouvelle.

Bauman, Z., (2004). L’amour liquide. De la fragilité des liens entre les hommes. Rodez-Nîmes : Éditions Rouergue-Jacqueline Chambon.

Bruner J. (2002). Pourquoi nous racontons-nous des histoires? Paris : Éditions Retz, “Forum Éducation Culture”.

Changeux, J.-P., (1983). L’homme neuronal. Paris : Éditions Fayard, “Le Temps des sciences”.

Changeux, J.-P., (2002). L’homme de vérité. Paris : Éditions Odile Jacob.

Coyault, S., (2002). La Province en héritage: Pierre Michon, Pierre Bergounioux, Richard Millet, Genève : Éditions Droz, “Histoire des idées et critique littéraireˮ, vol. 396.

Coyault, S., et Jacquet M. T., (éds) (2016). Les chemins de Pierre Bergounioux. Macerata : Éditions Quodlibet, “Ultracontemporaneaˮ.

Cyrulnik, B., (2000). Les Nourritures affectives. Paris : Éditions Odile Jacob.

Cyrulnik, B., (2000). Un merveilleux malheur. Paris : Éditions Odile Jacob.

Damasio, A.R., (1999). Le sentiment même de soi. Corps, émotions, conscience. Paris : Éditions Odile Jacob.

Damasio, A.R., (2005). L’erreur de Descartes. La raison des émotions, trad. Blanc M. Paris : Éditions Odile Jacob.

Damasio, A.R., (2003). Spinoza avait raison. Joie et tristesse, le cerveau des émotions. Paris : Éditions Odile Jacob.

Damasio, A.R., (2010). L'autre moi-même. Les nouvelles cartes du cerveau, de la conscience et des émotions. Paris : Éditions Odile Jacob.

Damasio, A.R., (2017). L’Ordre étrange des choses : La vie, les émotions et la fabrique de la culture. Paris : Éditions Odile Jacob.

Demanze, L., (2008). Encres orphelines. Pierre Bergounioux, Gérard Macé, Pierre Michon, Paris : Éditions José Corti.

Didi-Huberman, G., (1999). La demeure, la souche. Appartements de l’artiste. Paris : Éditions de Minuit.

Didi-Huberman, G., (2000). Devant le temps, Paris : Éditions de Minuit, “Critique”.

Didi-Huberman, G., (2000). Être crâne. Lieu, contact, pensée, sculpture. Paris : Éditions de Minuit.

Didi-Huberman, D., (2001). Génie du non-lieu. Air, poussière, empreinte, hantise. Paris : Éditions de Minuit.

Jacquet, M. T., (2006). Fiction Bergounioux. De Catherine à Miette. Bari : Edizioni B.A. Graphis, “Marges critiques/Margini critici”.

Majorano, M., (ed.) (2002). Le goût du roman. Bari : Edizioni B.A. Graphis, “Marges critiques/Margini critici”.

Majorano, M., (ed.) (2005). Le jeu des arts. Bari : Edizioni B.A. Graphis, “Marges critiques/Margini critici”.

Majorano, M., (ed.) (2007). La caméra des mots. Bari : Edizioni B.A. Graphis, “Marges critiques/Margini critici”.

Richard, J.-P., (1990). La blessure, la splendeur, in Id., L’État des choses. Paris : Éditions Gallimard.

Tadié, J.-Y., Tadié M. (1999). Le sens de la mémoire. Paris : Éditions Gallimard.

Viart, D., (1999). Filiations littéraires, in Baetens, J., Viart D. (éds.). Écritures contemporaines 2 : états du roman contemporain, Paris/Caen : Éditions Minard, “La revue des lettres modernesˮ, p. 115-139.

Viart, D., (2001). « Formes et dynamiques du ressassement : Giacometti, Ponge, Simon, Bergounioux », in Benoit, É., Braud, M., Moussaron J.-P., Poulin, I., Rabaté D. (éds.), Écritures du ressassement, « Modernité », 15, Éditions PU de Bordeaux, p. 59-74.

Downloads

Published

2018-03-05

How to Cite

JACQUET, M. T. (2018). L’ÉCRITURE BERGOUNIENNE À LA RECHERCHE D’ELLE-MÊME. Studia Universitatis Babeș-Bolyai Philologia, 63(1), 125–136. https://doi.org/10.24193/subbphilo.2018.1.10

Issue

Section

Articles